8 Maart: Een dag van strijd
8 Maart is Internationale Werkende
Vrouwendag, ook wel gekend als de Internationale Strijddag voor Vrouwenrechten. Het is een dag waarop we de revolutionaire vrouwen herdenken die ons voorgingen, die vochten voor hun rechten en die onze strijd inspireren. Clara Zetkin, een 8 Maart: Een dag van strijdDuitse communiste, stelde de eerste Internationale Werkende Vrouwendag voor op de Internationale Socialistische Vrouwenconferentie in 1910. Deze dag was bedoeld om de strijd van vrouwen uit de arbeidersklasse te herdenken en om te strijden voor vrouwenkiesrecht, sociale en economische gelijkheid en de einde aan uitbuiting en onderdrukking. Maar Internationale Werkende Vrouwendag is op de eerste plaats een dag van strijd, en de strijd voor vrouwenrechten is, in België en in de wereld, nog steeds even belangrijk als 100 jaar geleden.
Het kapitalisme heeft vrouwen niets te bieden
Sinds die tijd is er veel verandert. Mannen en vrouwen zijn volgens de wet gelijk en vrouwen hebben een hogere participatiegraad op de arbeidsmarkt. Toch zijn vrouwen nog steeds niet vrij. Vrouwen, vooral vrouwen uit de arbeidersklasse, worden dubbel uitgebuit: als arbeider en als vrouw. Voor iedere 1000 euro die mannen verdienen krijgt een vrouw maar 769 euro voor hetzelfde werk. Op het huidige tempo zal de loonkloof pas verdwijnen in 2104. Vrouwen werken vaker in laagbetaalde en onzekere banen en worden onevenredig zwaar getroffen door werkloosheid en armoede. Slechts 66% van de vrouwen is economisch onafhankelijk tegenover 77% van de mannen. Vrouwen ontvangen maar liefst 30% minder pensioen. Één op drie moet overleven met een pensioen van 750 euro. Vrouwen en studentes in universiteiten hebben vaak te maken met ongelijke kansen en discriminatie in hun academische carrière. Trans-vrouwen worden buitengesloten en gediscrimineerd in onze samenleving. Daarnaast zijn vrouwen het slachtoffer van gendergerelateerd geweld, seksisme en discriminatie. Één op de drie vrouwen krijg in haar leven te maken met geweld. Er waren vorig jaar 24 gevallen van femicide. Meer dan de helft van jonge vrouwen tussen de 18 en 24 jaar waren slachtoffer van seksueel grensoverschrijdend gedrag in 2022.
Burgerlijke politici en intellectuelen stellen vaak dat feminisme gaat over het gelijkheid tussen mensen, los van klasse. Dat door hervormingen in de wet, emancipatie te doen focussen op de individu en voor meer vrouwen in leidende posities in de politiek en bedrijven te krijgen alles wel goed komt. Dit kan niet verder verwijdert zijn van de waarheid.
Ze zien niet dat een kleine groep vrouwen aan de top niets gemeen hebben met de meerderheid van vrouwen uit de werkende klasse. Ze zien niet dat door van alles een individueel probleem te maken of het te wijten aan “culturele problemen”, “individuele gevallen” en “ongelukken” ze het probleem enkel voeden. Ze verzwijgen dat het kapitalisme reactionaire en seksistische ideeën over vrouwen reproduceert. Vrouwen in de kapitalistische klasse dragen evenveel bij aan de onderdrukking en uitbuiting van werkende vrouwen als mannelijke kapitalisten. In het westen hebben vrouwen enkel meer kansen doordat er meer rijkdom is dankzij het plunderen van armere landen. Ook dit wordt verzwegen door de burgerlijke feministen.
Ze verzwijgen dat het kapitalistische systeem en de staat in de zakken van de kapitalisten de levens van werkende mannen en vrouwen zuur maakt. Het anti-werkersbeleid van de EU, NAVO en Belgische staat is daarvan de actuele praktijk die iedere vrouw ervaart. De EU vraagt al jaren om besparingen op de kap van de werkers. Nu gijzelen ze België zodat we zouden besparen op de pensioenen. Vrouwelijke minister Karine Lalieux (PS) heeft al verstrengingen gepland zoals het recht op het minimumpensioen vasthangen aan de vereiste om 20 jaar effectief gewerkt te hebben waardoor een groot deel rechthebbenden, waarvan een grote meerderheid vrouwen, het recht op minimumpensioen zouden verliezen. Dit zal hun gemiddeld 440 euro per jaar kosten. De Vivaldi-regering weigert de abortuswetgeving te versoepelen en abortus uit het strafwetboek te halen. De Vlaamse regering bespaart op het groeipaket, de voormalige kinderbijslag. Er is een crisis in de kinderopvang in Vlaanderen door jaren besparingen. De Vivaldi-regering verstrengt de voorwaarde voor tijdskrediet om voor je kind te zorgen van 2 jaar werken naar 3 jaar werken en verlaagt het aantal uren van 51 naar 48 maanden, wat voornamelijk vrouwen raakt. Flexi-jobs worden uitgebreid naar meer sectoren, met deze laagbetaalde jobs nemen bedrijven voornamelijk vrouwen aan om loonkosten te drukken. Door het repressieve asiel -en migratiebeleid leven vrouwelijke vluchtelingen en migranten in slechte omstandigheden en vrouwen met migratieroots hebben regelmatig te maken met racisme en discriminatie. Inflatie veroorzaakt door de kapitalistische crisis en prijszetting door monopolies zorgt voor onzekerheid en armoede voor werkende gezinnen en dus ook vrouwen.
Het kapitalisme heeft maar één doel, de maximale winst verzekeren. Het kapitalistische systeem is afhankelijk van de uitbuiting van zowel werkende vrouwen als mannen om winst te genereren voor de heersende klasse. Deze uitbuiting is gebaseerd op de arbeidsdeling langs geslachts- en klassenlijnen en het privébezit van de productiemiddelen door enkelen, die vrouwen en arbeiders toewijst aan laagbetaalde en onzekere banen. Daarnaast zijn diensten zoals gezondheidszorg, opvang van kinderen, woonzorgcentra, etc, volgens de kapitalistische logica, enkel beschikbaar voor wie het kan betalen, tegen een kwaliteit die afhangt van hun prijs. Vrouwen uit de arbeidsklasse die dit niet kunnen betalen zijn verplicht om voor hun familieleden te zorgen als moeder, mantelzorger, etc. Omdat het kapitalistisch systeem winst op de eerste plaats zet is alles wat niet winstgevend is geen prioriteit. Op alle publieke diensten moet bespaard worden of ze worden geprivatiseerd. Huishoudelijk onbetaald werk zoals koken, kuisen en zorgen voor de kinderen, zijn daardoor de last van individuele vrouwen. Vrouwen die moeten werken om hun gezin te onderhouden worden door tijdsgebrek weggerukt van hun kinderen. Door de besparingen op justitie, gebrek aan meldpunten en slachtofferhulp wordt seksisme geminimaliseerd en amper bestreden. doorgedreven individualisme in de samenleving wordt verkrachting en geweld vaak verklaart door problemen met de persoon, of de schuld wordt bij de slachtoffers gelegd. Vrouwen durven geen aangiftes doen en wie dat wel doet wordt vaak niet geholpen. Door de seksualisering van vrouwen in reclame, porno en media voor winst worden vrouwen gezien als objecten en minderwaardig. Het kapitalisme heeft altijd al de strategie van “verdeel en heers” gehanteerd. Met racisme, seksisme, homofobie, etc verdelen ze de werkende klasse om te voorkomen dat we samen tegen het kapitalisme zouden strijden. Vanuit het marxistisch perspectief is de strijd voor vrouwenrechten en emancipatie, tegen verdeeldheid en onderdrukking deel van de strijd voor het omverwerpen van het kapitalisme.
De Communistische Partij van België erkent het belang van de strijd voor vrouwenemancipatie in de algemene strijd tegen het kapitalisme. De partij steunt de strijd van vrouwen voor gelijk loon, gelijke kansen en gelijke behandeling op de werkplek. De partij strijd ook voor maatregelen ter ondersteuning van vrouwen, zoals gratis kinderopvang, betaald ouderschapsverlof en toegang tot gezondheidszorg en onderwijs. Een samenleving gebaseerd op privébezit en kapitalistische productie is incompatibel met de eisen voor vrouwenrechten. Ze kunnen niet vervuld worden door kapitalistische overheden of bedrijven. Het kapitalisme is inherent anti-vrouw.
Vrouwenstrijd internationaal, tegen imperialisme en oorlog
Niet enkel in België, maar wereldwijd strijden vrouwen voor hun rechten. Vrouwen worden gedwongen tot prostitutie, ze zijn slachtoffer van genitale verminking, hebben geen gelijke toegang tot onderwijs, hebben minder rechten in het sociaal en politiek leven, etc…
In de Verenigde Staten voeren vrouwen strijd tegen de criminalisering van abortus. In Iran is er massaal verzet tegen het seksistisch middeleeuws beleid van het theocratische regime. Koerdische vrouwen zijn een belangrijke groep in de strijd tegen het Turkse regime. In Palestina zijn vrouwen slachtoffer van apartheid en kolonisatie door Israël. In Zuid-Amerika voeren vrouwen strijd tegen de “machismo” cultuur, seksistisch geweld en femicide. In vele landen in de wereld zijn vrouwen slachtoffer van terrorisme. De gevolgen van klimaatopwarming veroorzaakt door de kapitalistische productie raakt vrouwen in het globale zuiden hard.
Het kapitalisme in zijn hoogste fase, het imperialisme, veroorzaakt oorlog in heel de wereld in een conflict tussen verschillende monopoliebelangen. In Oekraïne zijn het de zonen en echtgenoten van Oekraïense en Russische vrouwen die worden geofferd door Russische en Westerse imperialisten. In de oorlogen in Oekraïne, Yemen en Syrië zijn vrouwen slachtoffer van geweld en verkrachting. Handelsoorlogen en competitie tussen imperialistische landen in de strijd voor economische hegemonie zal enkel tot meer miserie leiden.
Socialisme is de enige oplossing
Vrouwen zijn niet altijd ondergeschikt geweest aan mannen. In vroegere samenlevingen waren mannen en vrouwen gelijk. De ongelijkheid tussen mannen en vrouwen ontstond pas bij de verdere verdeling van arbeid tussen klassen en tussen man en vrouw en de omvorming van huishoudelijke taken van sociaal naar individueel huishoudelijk werk. Dit betekent dus dat deze ongelijkheid niet hoeft te bestaan. De geschiedenis van het opbouwen van het socialisme in de 20ste eeuw toont ons welke mogelijkheden het omverwerpen van de kapitalistische productiewijze brengt voor vrouwen. Ondanks de leugens over socialistische landen, stonden deze landen op nummer 1 op het gebied van vrouwenrechten. In een socialistische economie hebben vrouwen de mogelijkheid om economisch zelfstandig te zijn volgens de principes van planning en collectief bezit. Iedereen heeft recht op vast en voltijds werk. Meer dan 50% van de verkozenen in het Cubaanse parlement zijn vrouw. In de Sovjet-Unie zaten er in 1928 al 6 vrouwen in de regering. In België was er zelfs geen algemeen vrouwenstemrecht tot 1948. Abortus werd er definitief gedecriminaliseerd in 1955. Er werd massaal geïnvesteerd in gratis en goedkope sociale voorzieningen zoals kinderdagverblijven, wasserettes, restaurants in bedrijven en gezondheidszorg waardoor niet de individuele vrouwen, maar de gehele maatschappij verantwoordelijk was voor huishoudelijke taken. Vrouwen werden niet gezien als seksueel lustobject voor marketing, media en porno. Vrouwen werden gelijk gewaardeerd en er was meer veiligheid waardoor femicide, seksistisch geweld en grensoverschrijdend gedrag amper voorkwamen.
“De onderwerping van de kinderen en de moeder aan het gezag van de vader, die de onderwerping van een ieder aan het gezag van het opperhoofd voorbereidt, wordt dood verklaard. Het koppel stemt er vrijwillig mee in om gemeenschappelijk plezier te zoeken. De Commune verkondigt vrijheid van geboorte: het recht op seksuele informatie vanaf de kindertijd, het recht op abortus, het recht op anticonceptie. Aangezien de producten niet langer eigendom zijn van hun ouders. Ze wonen samen in hun huis en bepalen over hun eigen leven.”
-Parijs Commune Decreten, Artikel 12, 1871
De strijd voor vrouwenrechten en de strijd voor socialisme zijn historisch nauw met elkaar verbonden. Vrouwen hebben altijd een cruciale rol gespeeld in revolutionaire bewegingen, van de Parijse Commune tot de Russische Revolutie. In veel gevallen waren vrouwen de drijvende kracht achter deze bewegingen, die zich organiseerden en agiteerden voor verandering. De betrokkenheid van vrouwen bij socialistische en communistische bewegingen stuitte vaak op verzet en vijandigheid, maar ze hielden vol en vochten voor hun plek in de strijd voor bevrijding. Ook de Communistische Partij van België loopt al decennia voorop in de strijd voor vrouwenrechten zoals gelijke lonen, het algemeen vrouwenkiesrecht en het recht op abortus.
Wij roepen op om kritisch te zijn over het beleid van de burgerlijke regeringen en het kapitalistisch systeem. Wij roepen alle werkende, werkloze, gepensioneerde en studerende vrouwen op om hun te verzetten tegen het beleid van besparingen en uitbuiting die incompatibel is met hun eisen. Strijd tegen de burgerlijke regeringen, EU, NAVO, monopolies en het kapitalistisch systeem. Een stabiele regering betekent onstabiliteit, uitbuiting, besparingen en maatregelen tegen de werkende klasse. Een stabiele EU betekent meer sancties en ondemocratisch beleid opgelegd in naam van de monopolies. Een stabiele NAVO betekent meer oorlog en een minder veilige wereld.
Kortom, Internationale Werkende Vrouwendag is een dag van strijd en solidariteit voor werkende vrouwen over de hele wereld. Enkel samen, georganiseerd als klasse, kunnen werkende vrouwen en mannen het de kapitalistische maatschappij en productiewijze van uitbuiting, verdeling en oorlog omverwerpen. Enkel door revolutionaire strijd kunnen we een samenleving creëren waar iedereen, ongeacht gender of afkomst, in vrede en democratie kan samenleven. Voor het socialisme-communisme!